Wat gebeurt er écht in een potentiele conflict situatie tussen politie en burgers? Zijn er patronen van escalatie en de-escalatie te ontdekken? En wat betekent dat voor onderwijs en IBT training? In gesprek met dr. Hans Myhre Sunde over geweld, gezag en de kunst van de-escalatie. En de gouden tip voor promovendi bij het verdedigen van hun proefschifft!
In deze nieuwe podcast praat ik met de Noorse onderzoeker dr. Hans Myhre Sunde, auteur van het proefschrift Policing in Action: An Ethological Study of Conflicts, Violence and De-escalation.
Sunde keek niet naar vragenlijsten of interviews, maar naar meer dan 1000 uur aan echte politiebeelden uit Amsterdam.
“The key moment is the ultimatum — too soft invites escalation, too hard breaks trust.”
We praten over demeanor, command presence, fysieke de-escalatie, en de grens tussen controle en contact. Over waarom “je kalmte bewaren” niet soft is, maar essentieel. En over de toekomst van politieonderwijs en IBT: echte data, geteste training en leren van wat goed gaat.
Aanbevelingen uit de podcast
1. Gebruik echte data – kijk naar wat er écht gebeurt
“Use real data — bodycams, dashcams, CCTV — and test the training.”
Hij benadrukt dat politieorganisaties meer moeten leren van echte beelden, niet van nagespeelde scenario’s of verhalen achteraf. Werk met video’s van echte incidenten — zowel waar het goed als waar het fout ging. Zie wat er daadwerkelijk gebeurt in conflicten, niet wat mensen er later over zeggen. Betrek onderzoekers bij het analyseren van deze beelden om training te verbeteren.Kernboodschap: “Observe first, then interpret. Reality is the best classroom.”
2. Test of je training echt werkt
“Test your training. Is the training actually working? Do some sort of control study.”
Hij pleit voor evidence-based training — IBT-programma’s moeten worden geëvalueerd alsof het wetenschappelijke interventies zijn. Vergelijk groepen met en zonder nieuwe training (bijv. randomisatie). Meet effecten op gedrag, spanning, communicatie. Gebruik cijfers, niet aannames. Kernboodschap: “If you can’t measure improvement, you’re only guessing.”
3. Leer niet alleen van wat misgaat, maar juist van wat goed gaat
“Learn from the situations where it goes wrong, but also when it goes right.”
“Sample encounters that should have gone wrong but end well.”
Hij wijst erop dat politieorganisaties bijna uitsluitend analyseren wat misgaat (incidenten, klachten, geweldsgebruik), terwijl de meeste conflicten juist goed aflopen. Analyseer geslaagde interventies: Wat deed deze agent goed? Wat werkte? Gebruik die voorbeelden als positieve trainingsmodellen. Ontwikkel scenario’s gebaseerd op successen, niet alleen op fouten.
Kernboodschap: “Excellence leaves clues — study what goes well.”
4. (Aanvullend) Maak onderzoek toegankelijk voor de praktijk
“Make research into fact sheets and workshops — write so that officers can read it, not 40-page papers.” Hij pleit voor een brug tussen wetenschap en werkvloer. Vertaal onderzoek naar één-pagina fact sheets, korte handleidingen, workshops. Gebruik begrijpelijke taal en voorbeelden uit de praktijk. Publiceer open access (niet achter paywalls). Kernboodschap: “Research that doesn’t reach the street is wasted knowledge.”
5. (Aanvullend) in dialoog met Erik Hein. Werk samen met het veld – co-creatie
Goede training ontstaat in samenwerking tussen onderzoekers, docenten en ervaren politiemensen. Ontwikkel nieuw lesmateriaal samen met IBT-instructeurs. Laat de mensen uit het veld meedenken over wat relevant en werkbaar is.
Samenvattend – zijn eindboodschap:
“Real data. Tested training. And learn from what goes right.”
Onderwerpen
Over het ontstaan van zijn onderzoek
“It started off as a violence and conflict management in prison project and then it slowly turned more over to the police.”
“The methodology was completely new — almost everything we know about crime and violence is based on what other people tell us. Very few researchers have actually seen violence in action.”
Over de innovatie van videoanalyse
“Why don’t we use videos to study this? … observing crime as it unfolds — that was really interesting.”
“We had access to about thousand hours of videos from the Amsterdam police… and 78 encounters were coded, 17 analyzed in depth.”
Over de zeldzaamheid van geweld
“Force usually never happens. It’s very rare. The police use force in about 0.1 to 0.2% of encounters.”
“When force or coercion does occur in those rare situations, it’s almost always on the low end.”
Over het coderen van gedrag
“We conceptualized citizen behavior as completely compliant, bad demeanor, non-compliance, and aggression.”
“Non-compliance and aggression increased the likelihood and level of force… bad demeanor had a small effect but was significant.”
Over de ‘demeanor effect’
“People who are disrespectful are more likely to be subjected to force — irrespective of if their behavior is criminal or not.”
“Being aware of that as an officer can also have some value — you still have a choice.”
Over de kwalitatieve analyse – twee escalatiepaden
“We identified two pathways: officer-driven and citizen-driven escalations.”
“We saw something very interesting we called an ultimatum — the citizen faces a decision: either stop resisting, or I will use force.”
Over de ‘ultimatum-balans’
“If the ultimatum is posed too softly, it offers space for escalation. Too harsh, it can hurt trust. Striking the balance between too soft and too hard is difficult.”
Over embodied experience en video
“What people feel and what they do is often very different from what they actually do.”
“The situation definitely alters your perception — it’s impossible to capture that on video.”
Over de betekenis van de-escalatie
“De-escalation is a buzzword… but I define it as how to deal with a conflict in a way that makes it less aggressive — on both ends.”
“Usually it does end well — officers have three ways: prepare and prevent, communicate clearly, and give choices.”
Over communicatie en fysieke de-escalatie
“Repeating the message several times, showing visible hands, taking off helmets, aligning with the citizen.”
“Force can also de-escalate — sometimes the only real option is to use force, and then the sooner the better.”
Over tactische ruimte
“De-escalation has a physical component too — maneuvering the car, using spatial items, dominating the physical space if necessary.”
Over zelfbeheersing en regulatie
“Be calm to get them calm. If the officers lose their temper, then there are two people who aren’t calm — and that’s the strongest indicator of escalation.”
Over command presence
“Command presence — being present, calm and firm — that’s the balance between not too soft and not too hard.”
Over aanbevelingen voor beleid en training
“Use real data — bodycams, dashcams, CCTV — and test the training.”
“Learn from when it goes wrong, but also when it goes right. Sample encounters that should have gone wrong but end well.”
Over wetenschapscommunicatie
“Make research into fact sheets and workshops — write so that officers can read it, not just 40-page papers.”
“It’s on us to make it more objective, open, and accessible.”
Over samenwerking met het veld
“Combining experience with research is super important.”
Over advies aan promovendi
“A good question — I honestly don’t know. Just admit if you don’t know. They’ll see right through it otherwise.”
Over inspiratie
“Nils Christie wrote Conflict as Property — the meaning of owning your conflict. We don’t own our conflicts anymore.”
Slotzin over Noorse ruigheid
“Of course, I’m going to say your hypothesis is 100% true — Norway is rougher than Denmark and Sweden.”
Video
Audio