Voor alle rammers. Je hebt gebouwd. Geknokt. Gezorgd. Het huis staat stevig. Je ziel klopt aan. Doe open. Luister.
INLEIDING – Het huis staat, de ziel roept
Je bent een rammer.
Je hebt gebouwd. Geknokt. Gezorgd.
Alles staat.
Maar wat fluistert er dan in je hart?
Je bent fit, sterke en vitaal.
Net als de mensen van wie je houdt.
Je wordt gewaardeerd in je gemeenschap.
Maar wie fluistert er dan in je hart?
De langverwachte stilte
Jarenlang droomde ik ervan:
gewoon één ochtend, één kop koffie, in alle rust.
Geen boterhammen smeren, geen gymtassen zoeken,
geen kind dat boven roept: “Waar is mijn andere sok?”
Een ochtend waarop niemand iets van me nodig heeft.
Waarop ik niet hoef te haasten, redden, regelen of sussen.
Alles op orde: huis, financiën, carrière.
Gewoon.
Zitten.
Rust.
Een bakkie in alle stilte.
Pas op wat je wenst.
Want daar zit ik dan—met de koffie.
De kinderen het huis uit.
Geen puber die zich verslaapt, geen partner met haast,
geen planningen of paniek.
Alleen ik. En m’n koffie.
Het is stil. Dat wilde ik toch?
Aan stilte moet je wennen.
Geen sleutels meer die ritselen in het slot,
geen napraat over de dag.
Wennen—maar ook fijn, nieuw, natuurlijk.
En dan, precies dáár,
in die langverwachte rust …
klinkt er iets.
Geen kabaal van buiten,
maar een fluisterende stem van binnen.
Zacht, maar vasthoudend:
“En nu?”
Juist nu alles klopt,
klinkt er iets wat eerder overstemd werd.
Een stem die fluistert: hoor je mij?
Het zijn diepe delen in mij die nu gezien en gehoord willen worden.
Het is de ziel—mijn ziel—die roept.
De ziel die roept
Ik voel me een ziel, tijdelijk gehuisvest in een lichaam, hier om te leren liefhebben en groeien in bewustzijn.
Die ziel zoekt geen succes, maar afstemming.
Geen controle, maar verbinding.
Ze is geen project; ze is een weg.
De zachte stem vraagt:
Leef je echt? Ben je trouw aan wie je werkelijk bent?
De ziel verlangt geen perfecte antwoorden—alleen dat je luistert.
Niet door te blijven rennen en presteren, maar door stil te durven worden.
Misschien begint het daar: horen dat ze fluistert, en durven antwoorden.
Wanneer de stilte spreekt
Ik luister naar die stem in de stilte
Ik zie een doordenderende trein:
de trein van het leven raast voort, steeds sneller.
Heb ik nog iets te zeggen over de reis, de haltes, de richting?
Hoe spring ik van een rijdende trein af om even te bezinnen?
Mannen van vijftig
Ik was begin vijftig toen het gefluister sterker werd.
Kinderen op eigen benen, een warme band met hun moeder—mijn ex—
en een liefdevolle nieuwe relatie.
Gezond, vitaal, helder van geest.
Twee universitaire diploma’s, boeken geschreven.
Ik stond op de mat, werkte in blauw (Politie) en Groen (Defensie) e Wit (Acute zorg).
Ik stond op het podium. Oogstte applaus. Genoot van de externe erkenning.
Nu wordt ik stiller. Minder naar buiten, meer naar binnen.
En hoe stiller ik werd, hoe sterker de roep.
Met de roep kwamen oude stemmen boven:
oude angsten, delen van de ziel die jarenlang te weinig aandacht kregen,
en het besef dat de tijd die nog voor me ligt korter wordt.
En de vragen die veel vijftigers herkennen:
Waar leef ik voor als niets meer móét?
Als het huis staat, de erkenning er is, de verwachtingen ingelost?
En ja—ook je lijf doet mee: herstel gaat langzamer, elk pondje blijft langer hangen,
de letters in de krant worden kleiner.
Je voelt aan alles: er is iets aan de hand.
Ook oude teksten fluisteren.
Prediker, een van de wijste boeken uit de Bijbel, zegt het glashelder: “Voor alles wat gebeurt is er een uur,
een tijd voor alles wat er is onder de hemel.”
Een tijd om te bouwen. En een tijd om los te laten.
Een tijd om te huilen. En een tijd om te lachen.
Het leven kent seizoenen, zegt Prediker.
Ritmes. Tegenstellingen. Beweging.
Misschien is wijsheid niets anders dan dit:
weten in welk seizoen je bent.
En durven leven naar dat ritme.
De U-curve van geluk
Psychologen beschrijven de omgekeerde U curve van geluk.
Rond je 47e zakt tevredenheid naar een dieptepunt:
je hebt al opgebouwd, maar nog niet losgelaten.
Je draagt verlies, twijfel, lichamelijke klachten—vaak voor het eerst echt.
Daarna stijgt de lijn weer, niet ondanks maar dankzij wat je meemaakt.
Geluk neemt toe na je vijftigste en piekt op latere leeftijd—
haaks op het idee dat alles na je vijftigste achteruitgaat.
Het is geen afglijden, maar klimmen—met andere spieren.
Mentors en coaches
Sinds mijn jeugd zoek ik gezelschap van schrijvers en denkers. Wijsheid en ervaringen door de eeuwen heen. Eerst als jochie in een internaat — om te begrijpen wat ik voelde. Later als man met vragen waarvoor geen handleiding bestaat. Ook nu, in deze tussentijd, lees ik weer. Op zoek naar stemmen die dit stille kantelpunt kennen.
Wat gebeurt er als het oude niet meer past, en het nieuwe zich nog niet toont?
Chip Conley fluistert dat dit geen crisis is, maar een chrysalis —
een tussenruimte waarin de oude vorm oplost,
en het nieuwe zich nog niet heeft getoond.
Een cocon, geen afgrond.
David Brooks knikt en wijst naar de tweede berg.
De eerste beklim je om iets te worden — de tweede om iemand te zijn.
Niet meer gedreven door succes, maar door betekenis.
En als je die tweede berg eenmaal hebt gezien,
lijkt de eerste opeens vreemd leeg.
Irvin Yalom kijkt me aan, mild maar scherp:
“Wacht niet tot het einde in zicht is om echt te leven.”
De dood is geen vijand, zegt hij, maar een spiegel.
Niet om van te schrikken, maar om bij stil te vallen.
Niet om te verlammen, maar om wakker te maken.
En dan Arthur Brooks.
Hij stelt een andere vraag: wat als je na je veertigste niet afglijdt, maar verschuift?
Je verliest misschien wat snelheid en scherpte —
maar je wint iets anders: inzicht, overzicht, patroonherkenning.
Hij noemt het crystallized intelligence:
niet meer bouwen op kracht, maar op wijsheid.
Niet meer jagen, maar doorgronden.
Het is geen minder, het is een ander meer.
Deze stemmen zijn geen theorieën.
Ze zijn gezelschap. Gidsen.
Ze lopen met mij mee — en met jou.
Herkenbare echo’s voor mannen zoals wij: gebouwd, gestreden, geleefd.
En nu… onderweg naar iets wat misschien wel dieper is dan ooit.
Dat doen we met elkaar.
Rammers, strijders en bouwers verenig je.
Reflectieve vragen
Misschien hoor jij ook iets fluisteren.
Misschien voel jij de stilte waarin een nieuwe roep klinkt.
Dit boek is voor jou, met vragen zoals:
• Wanneer merkte jij dat succes alleen niet meer genoeg was?
• Wat zou je doen als je niets meer hoefde te bewijzen?
• Waar verlang jij naar, nu de wereld om je heen stiller wordt?
Luister. Misschien antwoordt je ziel al.